مدتهاست که تحقیقات انجام شده، حاکی از ارتباط نزدیک بین التهاب و سرطان است، اما در حال حاضر، دانشمندان مشغول مطالعه و بررسی رابطه بین استرس روانی، التهاب و سرطان هستند.
در تحقیقات انجام شده، به طور دقیق مشخص نشده است استرس مزمن باعث ابتلا به سرطان میشود، اما یک سری اطلاعاتی وجود دارد که نشان میدهد قرار‌گرفتن همیشگی در وضعیت استرس‌زا، عامل خطری برای ابتلا به سرطان و پیشرفت آن به شمار می‌آید و احتمالاً همان التهابی که در مرحله اول بوجود می‌آید، عامل اصلی ایجاد سرطان است. «آنکور پریخ»، رئیس مراکز درمان سرطان آمریکا (CTCA) می‌گوید: «استرس مزمن، وضعیت بسیار بدی را در بدن ایجاد می‌کند که در آن سلول‌های مستعد سرطان می‌توانند به راحتی رشد کنند.»
پاسخ جنگ یا گریز بدن نسبت به استرس
پاسخ به استرس طبیعی که بیشتراوقات، واکنش «جنگ یا گریز» نامیده میشود، زمانی رخ میدهد که بدن با یک تهدید فرضی، مانند صدای خشخش در بین بوتهها یا صدای ناگهانی و بلند مواجه میشود. در واقع، وقتی میترسید یا غافلگیر می‌شوید، بدن هم هورمونهایی مثل آدرنالین، کورتیزول و سایر هورمونها را ترشح می‌کند. آدرنالین باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون میشود. کورتیزول اولین هورمونی است که در زمان استرس ترشح میشود و سطح قند یا گلوکز خون هم افزایش مییابد. معمولا، پاسخ استرس، خود محدودشونده است؛ یعنی اینکه سطح هورمونها و در نتیجه، ضربان قلب، فشارخون و سطح قند، تقریباً بلافاصله به حالت عادی خود برمیگردد، اما هنگامی که بدن، هر روز، تحت شرایط سخت (مانند برنامه کاری فشرده) قرار می‌گیرد، پاسخهای مربوط به استرس به همین راحتی متوقف نمیشوند.
میزان استرسی که هر فردی ممکن است آن را تجربه کند، تا حد زیادی به خود آن شخص بستگی دارد. فردی که سیستم جنگ یا گریز بدن او متوقف نمی‌شود، ممکن است واکنش استرس بیش از حد فعالی را از خود نشان دهد که احتمالا به دلیل تفاوتهای جزئی در ژنهایی است که مسئول کنترل استرس هستند یا اینکه ممکن است چنین کمبودی ناشی از رویدادهای آسیب‌زای گذشته باشد؛ مانند آزارهایی که فرد در دوران کودکی خود متحمل شده است. در هر صورت، سیستم پاسخ به استرسی که خاموش نمی‌شود، معمولاً باعث بوجود آمدن التهاب است و البته در این حالت، ریسک ابتلا به تعدادی از مشکل سلامتی مانند اضطراب، افسردگی، بیماری قلبی و سرطان هم افزایش مییابد.
وضعیت وخیم بدن در زمان مواجهه با استرس همیشگی
افراد مبتلا به اختلالات التهابی مزمن روده، مانند بیماری کرون و کولیت زخمی، تمایل به ابتلا به التهاب مزمن داشته و در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دارند. بیماری کرون و کولیت زخمی جزو بیماری‌های خودایمنی هستند و زمانی ایجاد می‌شوند که سیستم ایمنی، به اشتباه، به سلول‌های سالم بدن حمله می‌کند. دکتر پریخ می‌گوید: «در چنین محیط مساعدی، سلول‌های سرطانی می‌توانند رشد کنند. در این مورد، جهش ژنی خاص شما را مستعد ابتلا به یک وضعیت التهابی مزمن نمیکند، بلکه استرس مزمن باعث بوجود آمدن التهاب مزمن میشود.»
در بیمارانی که از قبل سرطان دارند، هم میتوان گفت که استرس با رشد تومور مرتبط است. دکتر پریخ در این رابطه می‌گوید: «ما می‌دانیم که بیماران سرطانیای که استرس بیشتری دارند، در مدت زمان طولانی‌تری، درمان شده و بهبود مییابند. بنابراین، منطقی بنظر می‌رسد که درمان سرطان، در این بیماران سخت‌تر باشد یا به حالت تهاجمی‌تری انجام شود.»
با اینکه برای روشنتر شدن ارتباط بین استرس، التهاب و ابتلا به سرطان به تحقیقات بیشتری نیاز داریم، ولی کارشناسان میگویند که مجموعه تحقیقات فعلی برای نشان دادن ارتباط نزدیک بین آنها کافی است. دکتر پریخ در ادامه می‌گوید که همه، از جمله بیماران، باید برای تغییر سبک زندگی خود هر کاری را که از دست آنها بر می‌آید انجام دهند تا سلامت آنها به طور کلی بهبود یافته و ریسک ابتلا به انواع مختلفی از سرطان‌ها هم تا حد قابلتوجهی کاهش یابد.