براساس یک مطالعه بینالمللی، افرادی که مشکلات خواب دارند و بیش از حد یا خیلی کم چشمهای خود را میبندند یا حتی زیاد خروپف میکنند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای سکته مغزی باشند.
به گزارش گیشنیز در این مطالعه که در مجله پزشکی آکادمی نورولوژی آمریکا منتشر شد، نزدیک به ۴۵۰۰ شرکتکننده در سراسر جهان شرکت داشتند و ارتباط بین خواب ضعیف و سکته در آنها بررسی شد.
این مطالعه نشان داد افرادی که بهطور مداوم کمتر از پنج ساعت میخوابند، سه برابر بیشتر از افرادی که بهطور متوسط هفت ساعت میخوابند در معرض سکته مغزی قرار دارند و کسانیکه بیش از ۹ ساعت میخوابند، دو برابر بیشتر از کسانی که هفت ساعت خوابیدهاند در معرض سکته مغزی هستند.
محققان مشکلات خواب را بهصورت خواب زیاد (بیش از ۹ ساعت) یا کم خوابی (کمتر از پنج ساعت)، چرت زدن طولانی، داشتن خواب با کیفیت پایین، خروپف و آپنه خواب تعریف کردند.
کریستین مککارتی، سرپرست تیم تحقیق گروه پزشکی در دانشگاه گالوی در یک بیانیه رسانهای گفت: «نتایج ما نهتنها نشان میدهد که مشکلات خواب فردی ممکن است خطر سکته مغزی را افزایش دهد، بلکه داشتن بیش از پنج مورد از این علائم ممکن است در مقایسه با افرادی که مشکل خواب ندارند، پنج برابر خطر سکته مغزی را افزایش دهد.»
چرت زدن نیز میتواند بر خطر سکته مغزی تأثیر بگذارد
از شرکتکنندگان در این مطالعه در مورد رفتارهای خواب آنها از جمله مقدار ساعت خواب، کیفیت خواب، چرت زدن، خروپف و مشکلات تنفسی سؤال شد.
نویسندگان خاطرنشان کردند که محدودیت مطالعه، اعلام درست افراد از علائم و مشکلات خواب است. بنابراین اطلاعات ممکن است دقیق نباشد.
براساس این مطالعه، چرتزدن بیش از یک ساعت یا چرتزدن بدون برنامه نیز با افزایش ارتباط با سکته مغزی مرتبط است.
نتایج نشان داد شرکتکنندگانی که بیش از یکساعت چرت میزنند، ۸۸ درصد بیشتر از افرادی که چرت نمیزنند در معرض سکته مغزی هستند.
در همینحال، این مطالعه نشان داد که چرتزدنهای زیر یکساعت یا برنامهریزیشده با افزایش احتمال سکته مغزی مرتبط نیستند.
دکتر مارک بولوس، سخنگوی بنیاد قلب و سکته مغزی کانادا و متخصص مغز و اعصاب خواب در انتاریو گفت: «بهخوبی تشخیص دادهشده که اختلال خواب، عامل خطر (برای سکتههای مغزی) است، بهویژه آپنه خواب و خاطرنشان کرد که آپنه خواب زمانی رخ میدهد که نفسکشیدن در طول شب بهطور مکرر متوقف شود.»
بولوس گفت: «اما هنوز شواهدی وجود دارد که خواب طولانی و کوتاه را با افزایش خطر سکته مغزی مرتبط میکند.»
بهعنوان مثال، یک مطالعه در سال ۲۰۱۹، الگوهای خواب افراد در چین را طی شش سال تجزیهوتحلیل کرد و نشان داد که خواب منظم بیش از ۹ ساعت و چرت طولانی ظهر میتواند خطر سکته مغزی را در افراد افزایش دهد.
بولوس اعلام کرد که مطالعات قبلی سکته مغزی را با آپنه خواب بسیار مرتبط دانستهاند. با اینحال، وی خاطرنشان کرد از آنجاییکه این مطالعه مشاهدهای است، این موضوع باید در مطالعات آتی بهدقت بررسی شود.
محققان همچنین خاطرنشان کردند که شواهد قانعکنندهای مبنی بر ارتباط بین آپنه انسدادی خواب و سکته مغزی و ارتباط با سایر اختلالات یا اختلالات خواب وجود دارد که کمتر قطعی است.
مککارتی در بیانیه مطبوعاتی گفت: «نتایج مطالعه نشان میدهد که مداخلات برای بهبود خواب نیز ممکن است خطر سکته مغزی را کاهش دهد و باید موضوع تحقیقات آینده باشد.»
چرا خواب بر سلامتی تأثیر میگذارد؟
یک گزارش بهداشتی آمار کانادا در سال ۲۰۱۷، هفت تا نه ساعت خواب هر شب را برای بزرگسالان ۱۸ تا ۶۴ ساله و هفت تا هشت ساعت را برای سالمندان ۶۵ سال به بالا توصیه میکند.
این گزارش همچنین عنوان کرده است که حدود یکسوم کاناداییها بهاندازه کافی نمیخوابند (کمتر از هفت ساعت در هر شب).
بولوس تاکید میکند که کیفیت پایین خواب نهتنها با سکته مغزی مرتبط است، بلکه با فشار خون بالا، دیابت، حملات قلبی و افسردگی نیز مرتبط است. به گفته او «قرار است حدود یکسوم زندگی خود را در خواب بگذرانید. بنابراین اگر کیفیت خواب شما خوب نیست، با حدود یکسوم عمر خود بر عروق خود تأثیر میگذارید.»
بولوس خاطرنشان میکند که وقتی افراد میخوابند، فشار خون آنها نیز نسبت به زمانی که بیدار هستند، کاهش مییابد. اختلالات خواب، مانند بیخوابی یا آپنه خواب میتواند این ریتم را مختل کرده، رگهای خونی را تحت فشار قرار داده و فشار خون را افزایش دهد.
نوسانات خون برای مغز مضر است
فرضیه دیگری در رابطه با خواب وجود دارد و آن این است که خواب خوب شبانه ممکن است بهمعنای واقعی کلمه مغز را پاک کند.
بخشی از یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ برای اولین بار در انسان نشان داد که کیفیت پایین خواب با فضاهای بزرگ در مغز که تصور میشود وظیفه حذف سموم را بر عهده دارند، مرتبط است.
این مطالعه نشان میدهد افرادی که خواب بیکیفیتی دارند، پشتیبان این سموم مضر هستند که در تصویربرداری مغز دیده میشود.
بولوس به کسانیکه کمخواب هستند، توصیه میکند که هفت یا هشت ساعت بخوابند (به استثنای زمانهای بیماری که باید تا حد امکان خوابید). هر روز تقریباً در یک زمان مشخص به تختخواب بروید و قبل از خوابیدن غذا نخورید و مایعات ننوشید.
او میگوید: «اگر مشکلات خواب دارید و نمیتوانید آنها را فقط از طریق تغییر عادات حل کنید، باید بهدنبال مراقبتهای پزشکی باشید.