روز جهانی پایان دادن به جنایات علیه خبرنگاران در ۲ نوامبر در «قطعنامه A/RES/68/163» توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلام شد. این قطعنامه از همه کشورهای عضو میخواهد تا گامهای مشخصی برای مبارزه با این امر بردارند. در این تاریخ دو خبرنگار فرانسوی ترور شدند و این روز به مناسبت سالگرد مرگ آنها گرامی داشته میشود. خشونت و تهدید علیه خبرنگاران یک نگرانی دیرینه در اروپا و فراتر از آن بوده است.
تاریخچه روز جهانی پایان دادن به جنایات علیه خبرنگاران
در ۲۳ نوامبر ۲۰۱۱، روز جهانی پایان دادن به جنایات علیه خبرنگاران توسط تبادل بینالمللی آزادی بیان (IFEX)، یک شبکه جهانی از گروههای جامعه مدنی که به دفاع و ترویج حق آزادی بیان و حقوق بیان اختصاص دارد، تأسیس شد. در چنین روزی در سال ۲۰۰۹، کشتار «آمپاتوان» به خاطر جنایات علیه خبرنگاران که خونینترین حمله به خبرنگاران در تاریخ معاصر بود و در آن ۵۷ نفر از جمله ۳۲ خبرنگار و کارمند رسانهها کشته شدند، گرامی داشته شد.
از سال ۲۰۱۳، روز جهانی پایان دادن به جنایات علیه خبرنگاران و متخصصان رسانه (I.D.E.I.) فرصتی را برای افزایش آگاهی و ترویج گفتوگوی سازنده در بین همه افراد دخیل در این مبارزه، فراهم کرده است. همه ملتها از آزادی بیان استقبال نمیکنند و خبرنگار بودن ممکن است حرفهای خطرناک باشد. بر اساس گزارش سازمان ملل، بین سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۴، بیشتر از ۷۰۰ خبرنگار کشته شدهاند. تعداد نگرانکنندهای از این تلفات ناشی از قتلهای حل نشده یا تیراندازی است. تنها بخش محدودی از این موارد تاکنون منجر به محکومیت کیفری شده است.
امروز چه کار کنیم؟
۱. داستان جنایات علیه خبرنگاران را بخوانید
گزارش خبرنگارانی که در حین انجام وظایف خود کشته یا زخمی شدهاند را بخوانید.
۲. تماشای فیلمهای خبرنگاری
تماشای فیلمهای مبتنی بر خبرنگاری را در این روز ببینید. این فیلمها نه تنها مورد تحسین منتقدان بوده است، بلکه دیدگاههای منحصر به فردی در مورد خبرنگاری ارائه میکنند.
۳. انتشار آگاهی
با ارسال پست در شبکههای اجتماعی با هشتگ #TruthNeverDies یا #EndImpunity مردم را از این روز آگاه کنید. مهم است که هرگز بیعدالتیهایی که در حق این افراد شده است را فراموش نکنیم.
۵ واقعیت جالب در مورد خبرنگاران
۱. خبرنگاران زن هنوز کم هستند
زنان در صنعت خبرنگاری واقعی حضور ندارند و هیچ سازمان خبری بزرگی بیشتر از ۴۹٪ از زنان را استخدام نمیکند.
۲. ۸۴٪ از برندگان جایزه پولیتزر مرد بودند
آمارها نشان میدهد که زنان برای ورود به صنعت خبرنگاری تحت سلطه مردان بوده و فقط ۱۶٪ از برندگان جایزه پولیتزر زن بودند.
۳. نرخ خبرنگاری آزاد همچنان در حال افزایش است
از آنجایی که نویسندگان آزاد ملزم به ثبت درآمد خود نیستند، اندازهگیری بازارپذیری آنها غیر ممکن است، تجزیه و تحلیلها نشان میدهد که از سال ۲۰۰۸، نرخ خبرنگاری آزاد به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.
۴. خبرنگاران بیشترین ارزش را برای توییتر قائل هستند
تنها ۴۰٪ از خبرنگاران از فیسبوک برای تعامل با مخاطبان خود استفاده میکنند. با این حال، ۸۳٪ از خبرنگاران میگویند توییتر برای رشد خوانندگان حیاتی است.
۵. تیراژ رسانههای چاپی شدیدا در حال کاهش است
خوانندگان روزنامهها از سال ۲۰۰۸ که رسانههای دیجیتال شروع به کار کردند، کم شدهاند. انتظار میرود این روند ادامه پیدا کند و روزنامههای چاپی به کالایی لوکس تبدیل شوند.
چرا روز جهانی پایان دادن به جنایات علیه خبرنگاران را دوست داریم؟
۱. شاخه نامرئی حکومت
خبرنگاران چیزی بیشتر از نویسندگان، سردبیران و گویندگان اخبار هستند. آنها ناظران جامعهاند و بارزترین حامیان متمم اول قانون اساسی برای آزادی بیان هستند.
۲. منشور اخلاقی
هرکسی که خود را خبرنگار میداند به منشور اخلاقی پایبند است. این مایه آرامش است که بدانیم گزارشهای خبری بیطرفانه و اخلاقی داریم.
۳. زندگی ما را بهتر میکند
خبرنگاران باید دیدگاه متعادلی داشته باشند، زیرا آنها واسطه انتقال حقیقت به مردم هستند. «اخبار» بهروزترین اطلاعات در دسترس را در اختیار افراد قرار میدهد و به آنها اجازه میدهد در مورد زمینههای مختلف زندگی انتخابهای آموزشی داشته باشند.