بعد از به پایان رسیدن محدودیت‌های ناشی از کووید-۱۹ در جهان، به‌خاطرآوردن روزهای اول شروع همه‌گیری دشوار به‌نظر می‌رسد. کارشناسان می‌گویند این فقط گذشت زمان نیست که باعث فراموشی می‌شود.
سه‌سال از زمانی‌که مدارس، شرکت‌ها و مشاغل تعطیل شدند و قانون خانه‌نشینی تصویب شد، می‌گذرد. از زمان تزریق واکسن نیز مدت‌زمانی گذشته و شرایط نسبت به شرایط حال حاضر، کاملا متفاوت است.
ورود به مرحله جدید و عبور از سال‌های همه‌گیری، بسیاری از خاطرات را با گذشت زمان محو می‌کند.
دانشمندان علوم اعصاب و روان‌پزشکان می‌گویند که ممکن است انسان‌ها به‌طور عمد سعی در فراموش کردن خاطرات داشته باشند.
به گزارش گیشنیز ما انسان‌ها سعی می‌کنیم خاطرات خاصی را فراموش کنیم تا از آسیبی که در سه سال گذشته در حال تجربه آن بوده‌ایم، محافظت کنیم.
علاوه بر این، با آسان‌شدن دسترسی به واکسن‌ها و تقویت‌کننده‌ها و کاهش تعداد بستری‌ها و مرگ‌ومیرها، ممکن است فراموش کنیم که زمانی روزانه بیش از ۷۰۰ نفر در برخی ایالت‌ها جان خود را بر اثر ابتلا به ویروس از دست می‌دادند.
دکتر کوین لابار، استاد روان‌شناسی و علوم اعصاب در دانشگاه دوک می‌گوید: «مغز این مرزها را زمانی ایجاد می‌کند که اتفاق مهمی افتاده باشد. بنابراین ممکن است برخی فراموشی‌ها طبیعی باشد، زیرا مردم مرزی را بین مثلاً شروع کووید و هر زمان دیگری که فکر می‌کنند مرحله پس از کووید است، قرار می‌دهند. »
خاطرات چگونه شکل می‌گیرند؟
بخش‌های مختلف مغز وظایف و مسئولیت‌های متفاوتی دارند و از آنجایی که افراد تجربه‌های گوناگونی را پشت سر می‌گذارند، هیپوکامپ و قشر مغز در شکل‌گیری خاطرات براساس آن تجربیات نقش دارند.
دکتر سارا کلینتون، دانشیار دانشکده علوم اعصاب ویرجینیا می‌گوید: «در هر شرایط و زمانی‌که ما مطلب جدیدی را یاد می‌گیریم، اطلاعات از پوسته عبور می‌کند و به هیپوکامپ، جایی‌که اطلاعات به‌نوعی مرتب و بایگانی می‌شود، منتقل می‌شود و با گذشت زمان، هیپوکامپ آن‌را در حافظه را ذخیره می‌کند.»
کلینتون آن‌را به قرار دادن کتاب در قفسه تشبیه کرده است
کلینتون گفت که هیپوکامپ سپس در به‌یادآوردن کمک می‌کند. پیدا کردن اطلاعات، بیرون کشیدن آن از قفسه و سپس استفاده از آن.
از خود در برابر آسیب محافظت کنیم
در طول دوره همه‌گیری، آمریکایی‌ها حوادث آسیب‌زای مختلفی را تجربه کرده‌اند، خواه از دست‌دادن یکی از عزیزان در اثر کووید-۱۹، درمان بیماران به‌عنوان کارمند بخش مراقبت‌های بهداشتی، یا از دست دادن شغل یا درآمد.
تحقیقات نشان داده است که این بیماری همه‌گیر منجر به افزایش میزان اضطراب، افسردگی، روان‌پریشی، تنهایی و سایر مسائل مربوط به سلامت روان شده‌است.
هنگامی‌که شخصی در معرض یک رویداد آسیب‌زا قرار می‌گیرد، به دو طریق خاطرات را سرکوب می‌کند. برخی می‌توانند خاطرات را دفن کنند تا اتفاقات رخ‌داده را فراموش کنند، در حالی‌که برخی دیگر روی روش‌هایی کار می‌کنند تا از بازگشت خاطرات به ذهن جلوگیری کنند.
جنیفر هولژائر، مدیر پرونده بالینی بخش روانپزشکی دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت‌لوئیس می‌گوید: «در اکثر مردم و زمانی‌که یک تروما را تجربه می‌کنیم، خاطرات در حافظه به‌طور کامل ذخیره می‌شود و شایع‌ترین علامت، فراموش‌نکردن آن‌هاست. اکثر ما می‌خواهیم خاطراتی نداشته باشیم و آن‌ها را افکار مزاحم می‌نامیم.»
او ادامه داد: «یک واکنش بسیار رایج این است که سعی کنیم از هر چیزی‌که ما را به یاد آن‌چه رخ‌داده است، بیندازد اجتناب کنیم و همین‌کار باعث می‌شود آن خاطرات دوباره بازگردند. بسیاری از اوقات، مردم سعی می‌کنند خاطرات را سرکوب کنند.»
فراموش‌کردن خاطرات آسیب‌زا توسط مردم لزوماً بد نیست. اما روش‌های ناسالم و ناکارامد فراموش کردن خاطرات آسیب‌زا می‌تواند با سوء‌مصرف مواد، قمار، پرخوری و افزایش فعالیت جنسی همراه باشد. از سویی دیگر، روش‌های سالم شامل ورزش، ارتباط با طبیعت و گذراندن وقت با دوستان و خانواده است و به ما احساس امنیت می‌دهد.
یکنواختی در زندگی روزمره
یکی دیگر از دلایلی که ممکن است افراد خاطرات دوران همه‌گیری خود را فراموش کنند، یکنواختی زندگی روزمره است.
در سال ۲۰۲۰، زمانی‌که مشاغل و تحصیل، از راه دور شد و مردم سفرهای خود را محدود کردند، روال زندگی روزمره افراد مشابه یکدیگر شد.
کارشناسان می‌گویند که مردم با دوستان خود در همان قسمتی از خانه که به‌عنوان دفتر استفاده می‌کردند و با اپلیکیشن‌های تصویری حرف می‌زدند که باعث می‌شد رویدادها برای‌شان غیر قابل تشخیص باشد.
لابار می‌گوید: «حافظه زمانی به‌روز می‌شود که اطلاعات جدیدی وجود داشته باشد. بنابراین، اگر مردم احساس کنند که فعالیت‌های روزانه آن‌ها شبیه به‌هم است، آن دوره زمانی در حافظه تقریباً یک زمان به‌حساب می‌آید. یک رویداد واحد، در یک رویداد گسترده به‌جای بسیاری از رویدادهای مختلف.»
متخصصان بیماری‌های عفونی می‌گویند که پس از گذشت سه سال از این بیماری که بسیاری از زندگی‌ها را به‌هم ریخت و نابود کرد، اشتیاق برای ادامه کار و زندگی بیشتر شده است.
با این‌حال، ممکن است مردم فراموش کنند که چند سال اول همه‌گیری و قبل از اینکه واکسن‌ها و تقویت‌کننده‌ها به‌راحتی در دسترس قرار گیرند، چقدر سخت و وحشتناک بوده است.
بسیاری از بیماری‌های واگیردار دیگر نیز قابل پیشگیری با واکسن هستند. به‌عنوان مثال، قبل از انتشار واکسن سرخک در ایالات متحده، سالانه بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ کودک بر اثر سرخک و عوارض آن جان خود را از دست می‌دادند.
اما از آنجایی‌که در حال حاضر مرگ‌ومیر به لطف واکسن‌ها بسیار کم شده است، مردم این تصور غلط را دارند که سرخک و سایر بیماری‌ها خطرناک نیستند.
در فرایند فراموش‌کردن یا تلاش برای فراموشی این بیماری همه‌گیر، افرادی هستند که ممکن است هرگز نتوانند فراموش کنند. کسانی‌که عزیزانشان را از دست داده‌اند یا خودشان به‌شدت مبتلا به کووید-۱۹ بوده‌اند که ممکن است همیشه مجبور باشند با خاطره این بیماری همه‌گیر زندگی کنند.
مهم است که میلیون‌ها بیمار که درگیر کووید-۱۹ بوده‌اند را فراموش نکنیم. آن‌هایی که هنوز در تلاش هستند تا توانایی خود را برای انجام کارهای روزانه بازیابند.